အိႏၵိယရဲ႕ ျမန္မာ့ေပၚလစီဟာ မီးစတစ္ဖက္ ေရမႈတ္တစ္ဖက္ ေပၚလစီလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ခ်ဥ္ဖတ္ျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရကို မီးေလးတို႔ေပးလိုက္ ေရေလးေလာင္းေပးလိုက္ လုပ္ေနတဲ့ အိႏၵိယအေပၚ ႏိုင္ငံတကာကလည္း စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ အိႏၵိယအတြက္ကေတာ့ မဟာဗ်ဴဟာေနနဲ႔ေရာ စီးပြားေရးတြက္ကိန္းအရေရာ သူ႔ဆင္ေျခနဲ႔သူ ႐ွိပါတယ္။

၈၈ အေရးအခင္းအျပီးမွာ ဒုကၡသည္ရာေပါင္းမ်ားစြာ အိႏိၵယဘက္ကို ၀င္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၉၈၈ ကေန ၁၉၉၂ ခုႏွစ္အထိ အိႏိၵယရဲ႕ ျမန္မာ့ေပၚလစီဟာလည္း ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈေတြကို ေထာက္ခံသလိုလို၊ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ပစ္လိုက္မလိုလို နဲ႔ ဗ်ာမ်ားေနခဲ့တာပါ။ ၁၉၉၁ မွာ P.V. Narasimha Rao အိႏိၵယ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚထားတဲ့ အိႏိၵယေပၚလစီဟာ အေျခခံက်က် ေျပာင္းလဲသြားပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ Look East Policy အေ႐ွ႕ေမွ်ာ္ေပၚလစီ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚလည္း အျပဳသေဘာေဆာင္ျပီး ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဆက္ဆံဖို႔ မူခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္ အေျပာင္းအလဲကေတာ့ ၂၀၀၄ ကေန ၂၀၀၇ အထိ အုပ္ခ်ဴပ္သြားခဲ့တဲ့ Atal Bihari Vajpayee ဗာ့ဂ်္ပါယီး လက္ထက္မွာပါ။

အဓိကအေၾကာင္းရင္း ႏွစ္ခု႐ွိပါတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ မဟာဗ်ဴဟာအရ လႊမ္းမိုးမႈႀကီးထြားလာတာကို တန္ျပန္ဖို႔ရယ္ ေနာက္တစ္ခုက ျမန္မာျပည္နဲ႔ ထိစပ္ေနတဲ့ အိႏိၵယအေ႐ွ႕ေျမာက္ေဒသက သူပုန္ကိစၥပါ။ စီးပြားေရးအက်ိဳးအျမတ္ကလည္း အေၾကာင္းတစ္ခ်က္အေနနဲ႔ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ခ်က္မွာ အဓိကအေလးထားတဲ့အခ်က္က တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေဒသတြင္းၾသဇာလႊမ္းမိုးလာမႈပါ။ ၁၉၆၂ တ႐ုတ္-အိႏိၵယ စစ္ပြဲရဲ႕ ခါးသီးတဲ့အေတြ႕အႀကံဳက တ႐ုတ္ၾသဇာက်ယ္ျပန္႔လာျခင္းဟာ အိႏိၵယအတြက္ေတာ့ မလံုျခံဳမႈနဲ႔ ျခိမ္းေျခာက္ခံေနရသလို ခံစားရပါတယ္။

စီးပြားေရးအရၾကည့္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ တ႐ုတ္ဟာ ျမန္မာရဲ႕ ပိုျပီးႀကီးမားတဲ့ ကုန္သြယ္ဖက္ ပါတနာပါ။ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ႏွစ္ႏိုင္ငံကုန္သြယ္မႈဟာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၀၅၇ ဘီလီယံ ႐ွိပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္နဲ႔စာရင္ ၄၀.၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမင့္တက္လာတာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၇ မွာ တ႐ုတ္ကေန ျမန္မာကို တင္ပို႔မႈဟာ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၁.၆၈၆ ဘီလီယံဖိုး႐ွိျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက တင္ပို႔မႈကေတာ့ ယူအက္စ္ေဒၚလာ ၃၇၁ သန္းဖိုး ႐ွိပါတယ္။ ဒီကုန္သြယ္မႈမွာ တ႐ုတ္က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၃၁၅ ဘီလီယံ အသာစီးရေနပါတယ္။

အလားတူပဲ ၂၀၀၇-၂၀၀၈ အတြင္းမွာ အိႏိၵယကေန ျမန္မာကို တင္ပို႔မႈဟာ ေဒၚလာ ၁၈၅ သန္းဖိုး႐ွိျပီး ျမန္မာဖက္က တင္ပို႔မႈကေတာ့ ေဒၚလာသန္း ၈၁၀ ခန္႔႐ွိပါတယ္။ တမူး-ကေလး-ကလက္၀ အေ၀းေျပးလမ္း အဆင့္ျမွင့္တင္ျခင္းနဲ႔ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔နဲ႔ စြမ္းအင္႐ွာေဖြေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အိႏိၵယက ရင္းႏွီးျမဳတ္ႏွံမႈေတြ ႐ွိပါတယ္။ အိႏိၵယရဲ႕ လတ္တေလာ အကူအညီကေတာ့ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၀၀ တန္တဲ့ အိုင္တီပေရာဂ်က္တစ္ခုပါ။

ဒါေတြဟာ အာ႐ွစူပါပါ၀ါ ႏွစ္ဦးရဲ႕ ပါ၀ါျပိဳင္ဆိုင္မႈရဲ႕ တုိက္႐ိုက္အက်ဴိးဆက္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အိႏိၵယအတြက္ေတာ့ အနည္းဆံုး လက္႐ွိအေနအထားအရ စစ္အစိုးရနဲ႔ ရင္းႏွီးဆက္ဆံေနျခင္းဟာ တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာလြမ္းမိုးလာမႈကို က်ဥ္းေျမာင္းသြားေစဖို႔ ထိေရာက္တဲ့ နည္းလမ္းတစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။

ေနာက္ထပ္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အိႏိၵယအေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းက တိုးတက္ႀကီးထြားလာတဲ့ ပုန္ကန္မႈေတြပါ။ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္းစံုက ေသာင္းက်န္းသူ ၂၀,၀၀၀ ေလာက္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေျခကုပ္ယူထားၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း အေနာက္ေျမာက္ေဒသေတြမွာပါ။ အိႏိၵယနဲ႔ ျမန္မာ လံုျခံဳေရးတပ္ေတြ ေသာင္းက်န္းသူတန္ျပန္စစ္ဆင္ေရးေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြဟာလည္း အခုႏွစ္ပိုင္းေတြမွာ အ႐ွိန္ရလာပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က နယူးေဒလီခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေ႐ႊက အိႏိၵယဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔ေတြကို ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ လႈပ္႐ွားခြင့္မျပဳဖို႔ အာမခံခဲ့ပါတယ္။

သိၾကတဲ့အတိုင္း တခါတခါမွာ စားပြဲ၀ိုင္းက သေဘာတူညီခ်က္ေတြဟာ လက္ေတြ႔မွာ အေကာင္အထည္ေပၚမလာတာေတြလည္း ႐ွိပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရက အတိုက္အခံေတြကို လႈပ္႐ွားခြင့္မေပးဖို႔ အိႏိၵယကို အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းဆိုေနေပမယ့္လည္း နယူးေဒလီအစိုးရကေတာ့ အင္းမလုပ္ အဲမလုပ္ မေရမရာ မျပတ္မသားပဲ တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ထို႔အတူပဲ ေနျပည္ေတာ္စစ္အစိုးရကလည္း ျမန္မာျပည္အတြင္းက အိႏိၵယသူပုန္ အေျခစိုက္စခန္းေတြကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ကိစၥမွာ စိတ္ပါလက္ပါ အျပည့္အ၀ လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္း မ႐ွိပါဘူး။

အိႏိၵယအေနနဲ႔ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ လႈပ္႐ွားမႈေတြကို မေထာက္ခံပဲ လံုးလံုး လစ္လွ်ဴ႐ႈထားတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမင္သာတဲ့ အေထာက္အထားျပရရင္ေတာ့ အိႏိၵႏိုင္ငံတြင္းမွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ေပါင္း ၅၀,၀၀၀ ေက်ာ္႐ွိေနတာပါ။ (ဒါဟာ တရား၀င္ စာရင္းအခ်က္အလက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး) အဲဒီထဲက တစ္ခ်ဳိ႕ေတြဟာ ထင္႐ွားတဲ့ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အိႏိၵယဟာ သူ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားနဲ႔ လံုျခံဳေရးကို အတိုင္အေဖာက္ညီညီ ကိုင္တြယ္ေနတဲ့ သေဘာ႐ွိပါတယ္။ ျမန္မာစစ္အစိုးရနဲ႔ ရင္းႏွီးဆက္ဆံေနျခင္းအားျဖင့္ တ႐ုတ္ရဲ႕ ၾသဇာကို က်ဥ္းေျမာင္းေစျပီး စိတ္သက္သာရာရေစပါတယ္။ အမ်ားအျမင္ကေတာ့ အိႏိၵယအေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚ စံႏွစ္မ်ဳိးထားတဲ့ ေပၚလစီကို က်င့္သံုးေနတယ္လို႔ ျမင္ၾကပါတယ္။

အကယ္၍မ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီတိုင္းျပည္တစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့မယ္ဆိုရင္ အိႏိၵယဟာ ျမန္မာျပည္ကို ပထမဆံုးေထာက္ခံမယ့္ တိုင္းျပည္ေတြထဲက တစ္ခုျဖစ္မယ္လို႔ ေမွ်ာလင့္ထားၾကပါတယ္။ အခုလက္႐ွိ အေနအထားမွာေတာ့ အိႏိၵယဟာ တ႐ုတ္ႀကီးနဲ႔ ဆက္လက္ ယွဥ္ျပိဳင္ရဦးမွာပါ။ (ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့ သေဘာထားနဲ႔ ဆက္ဆံေနဦးမယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။) အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈေတြကိုပဲ ဆက္လက္ေဆာင္႐ြက္သြားဖို႔ အလားအလာ႐ွိပါတယ္။

AsiaSentinel မွာေဖာ္ျပထားတဲ့ ေဆာင္းပါး႐ွင္ Nehginpao Kipgen ရဲ႕ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါတယ္။